Czym jest fundacja rodzinna?

Cel wprowadzenia

Śmierć przedsiębiorcy bardzo często stanowi także zakończenie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Obecnie, właściciele firm celem zabezpieczenia dalszego istnienia przedsiębiorstwa, często decydują się darować albo przekazać je w spadku, na rzecz wybranej osoby lub osób. Zapewnia to jednak sukcesję tylko w drugim pokoleniu, nie dając tym samym gwarancji dalszego bytu działalności oraz korzystania z owoców jej pracy przez dalszych potomków.

W obowiązujących przepisach, brak jest skutecznego instrumentu zapewniającego ochronę przed rozdrobnieniem majątku powstałego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Odpowiedź na wskazany problem, stanowić ma wprowadzenie do krajowego porządku prawnego instytucji fundacji rodzinnej.

Po długim okresie konsultacji, Sejm w dniu 14 grudnia 2022 r. uchwalił oczekiwaną Ustawę o fundacji rodzinnej, która zapewnić ma korzystne reguły dziedziczenia rodzinnych majątków. W uchwalonym akcie prawnym znalazło się wiele rozwiązań, które zachęcają do korzystania z rozległych możliwości ww. instytucji.

Fundacja rodzinna – definicja

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ww. Ustawy o fundacji rodzinnej, jest ona osobą prawną utworzoną w celu:

  • gromadzenia mienia,

  • zarządzania nim w interesie beneficjentów,

  • spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów.

W art. 3 ust. 3 Ustawy o fundacji rodzinnej zawarty został otwarty katalog przykładowych świadczeń fundacji, w myśl którego może ona w szczególności pokrywać koszty utrzymania lub kształcenia beneficjenta, a w przypadku beneficjenta będącego organizacją pozarządową wspierać działalność pożytku publicznego.

Ustawa dokonuje jednak zaznaczenia, że szczegółowy cel fundacji rodzinnej, określa fundator w stworzonym na jej potrzeby statucie, przyznając tym samym możliwość dostosowania sposobu funkcjonowania takiej fundacji do indywidualnych potrzeb tworzącego oraz specyfiki danego przypadku – w szczególności rodzaju prowadzonej przez fundatora działalności.
Podsumowując, podstawowym motywem wprowadzenia tego typu instytucji do polskiego porządku prawnego jest stworzenie możliwości kontynuacji rodzinnego biznesu przez pokolenia a także finansowe zabezpieczenie potomków przedsiębiorcy.

Szczegóły dotyczące tworzenia oraz funkcjonowania fundacji zostaną przedstawione w kolejnych wpisach, jednakże z uwagi na fakt, że będzie ona zupełnie nową osobą prawną w kręgu dotychczas istniejących w krajowym obrocie, z wysoką dozą prawdopodobieństwa należy spodziewać się jeszcze wielu modyfikacji oraz poprawek w obecnym kształcie uchwalonej przez Sejm w dniu 14 grudnia 2022 r. ustawy.